Giranî di dengnasiya kurdî de

Husein Muhammed

girani

Di dengnasiyê de mebest ji giranî yan kirp yan şidandin[1] girankirina yan şidandina yek yan çend kîteyên (heceyên) peyvê yan hevokê ye. Anku kîteyek ji yên din girantir yan şidandîtir yan dirêjtir tê gotin.

Giraniyê di dengnasiyê de roleke giring heye: eger peyv li kîteya rast neyê girankirin, ew baş nayê bihîstin yan fehmkirin.

Heta niha bi awayekî giştî hatiye texmînkirin ku giranî di dengnasiya zimanên îranî de ne diyardeyeke fonemîk e. Anku guherandina cihê giraniyê di peyvê de nikare maneya peyvê di van zimanan de biguherîne. Gelek caran hatiye dubarekirin ku di nav zimanên îranî de tenê di peştûyî de giranî diyardeyeke fonemîk e.[2] Lê di rastiyê de di kurdî de jî giranî bi berfirehî diyardeyeke fonemîk û wateguhor e (li jêrtir binêrin).

Read More »